Uitrustingsdetails

Bij het uitrusten van een schip moet aan alles gedacht worden. Hieronder volgen details over de uitrusting voor het zeilen op volle zee. Wat ons betreft is K.I.S.S. ( Keep It Simple and Stupid) een van de belangrijkste regels aan boord van elk zeiljacht. Wat niet aan boord is kan ook niet stuk gaan! Het noodzakelijke van het overbodige te onderscheiden, dat is het doel van deze uiteenzetting.

Bouw

Rompvorm: gematigde langkiel, afzonderlijke kiel / roerinrichting, roer aan de scheg /kleine scheg, kielgewicht aan de kielbalk bevestigd, waardoor kleine, diepe bilge mogelijk.
Diepe V-spant in het voorschip (rust benedendeks), schroefas in kielbalk / overgang naar scheg

Veiligheid

Ideaal is concentratie van gewicht in het midden, traagheid van de massa, ongunstig als teveel gewicht bij de uiteinden ligt. Hier geldt: ankerlier / ketting zo ver mogelijk naar het midden / diep (ca. 250 kg); tanks, accu's, motor midscheeps; geen jerrycans / dinghy aan de spiegel / in davits (op zee ); geen te diepe kiel; geen onnodig zware tuigage (rolgrootzeil)

Romp

hoe sterker / hoe groter de gewichtsstabiliteit, hoe beter / minder de torsie/ materiaalmoeheid. Ideaal: aluminium rondspant, weinig onderhoud: ongelakte / ongeplamuurde romp, dek/opbouw gelakt, ideaal met heel weinig rompdoorvoeren (zwakke punten). Zijn alle zelflozers bereikbaar? Welke diameter hebben de lenspijpen in de kuip? Is er een bouwcertificaat (laswerk), zijn de (eventuele) deuken in de huid acceptabel, is het schip bewezen waterdicht?

Overhang

Drijfvermogen in het voorschip door gematigde V-spant moet zonder meer aanwezig zijn i.v.m. meer belading, hogere golven, extreme scheepsbewegingen.

Extreme diepgang

Niet van doorslaggevend belang, aangezien meestal bij voldoende waterdiepte geankerd wordt

Roer

Semi-balansroer aan een kleine scheg geeft enige bescherming tegen aanvaringen en maakt het sturen lichter voor autopilot, windvaan en roerganger. Let op: stootbalk tegen drijvende voorwerpen aan de kleine scheg monteren (“haaiebek sluiten”), zodat het roer niet door drijvende voorwerpen geblokkeerd kan worden. Geheel gebalanceerd roer: let op de afstand tussen het bovenste en onderste lager. Regel: hoe groter, hoe beter. Zit de roerkoningafdichting boven of onder water? Liever een roer met drie lagers dan met 2.

Kuip

Let op de ergonomie (een vlakke houten zitting zit niet lekker), is er een goede afwatering aan lijzijde aanwezig / wie zit er graag in het water? Worden de bakskisten alleen met rubber (dat poreus kan worden) afgesloten of ook door een goede pasvorm? Is de kajuitingang voorzien van conische schotten of deuren? De toegang naar beneden moet waterdicht afsluitbaar zijn (reserve schot zonder ontluchting). Is er een brugdek aanwezig (veiligheid bij water in de kuip)? Staat de stuurkolom stevig verankerd? Zijn er bevestigingsogen voor lifelines?

Waterlijn

Hoger aanbrengen, anders is deze altijd vuil als het schip geladen is

Oprichtend koppel

Bij kustzeilen is tot 110 graden voldoende; voor zeilen op volle zee moet het ongeveer 130 graden zijn
(Let op: altijd zonder zeil gemeten)

Berghouten/Stootranden

Ideaal, hoe dikker, hoe beter, anders rubberranden aanbrengen. Ook wrijfhouten zijn van belang

Zeereling

Moet solide zijn, liefst verankerd op het dek en aan de voetreling

Klampen

Op voor-en achterschip elk twee stevige klampen, aan stuur- en bakboord, van een stevig formaat

Tuigage

Een kotter met twee kleine voorzeilen is goed door een kleine crew te bedienen, de mast is beter gestaagd ( bakstagen), minder zeilzakken onder dek

Mast

Aluminium standaard, carbon is beter. Op dek geplaatst (onder het dek goed gestut?), geen steekmast (lekkages, overeind zetten lastig), nooit een dubbel voorstag (bij het voeren van één voorzeil zijn de kracht die op de stagen worden uitgeoefend verschillend), vallen in de cockpit (veiligheid).

Rolzeilen

Elementair, rolfok een must, rolgrootzeil een compromis vanwege minder gunstige zeilsnit en hoger topgewicht (helling!)

Zeil

Beslist met UV-bescherming, lazyjacks (wegneembaar); spi - blister in een hoes; stormtrysail, grootzeil met 3 reven (waarvan 2 met snelrif) en een bindrif voor zwaar weer

Ankerlier

Elementair, sterk / snel model, zo dicht mogelijk bij het midden gemonteerd wegens het hoge gewicht (samen met de ketting 200 - 300 kg), 50 - 100 m ketting (r.v.s.?), bediening van de absoluut met afstandsbediening vanuit de kuip! Solide beslag voor de ankerrol (niet zomaar dun blik))

Trekbelaste r.v.s. schroeven rekken uit,

moeten regelmatig nagetrokken worden. Met schuifbelasting (tuigage) is dit minder kritisch.

Vaste sprayhood( hardtop)

Elementair, ideale weersbescherming, beter dan een losse sprayhood, die niet genoeg bescherming biedt bij zwaar weer. Ideaal is een handreling buiten aan de hardtop

Motor

Zo mogelijk in het midden van het schip, conventionele schroefas, liever geen saildrive (alleen met een rubbermanchet kan het grote gat afgesloten worden - afsluiting testen!), ideaal met gesloten koeling of interkoeling (evt. warmwater-circuit aansluiten). Motorisolatie / ventilatie/ toegankelijkheid van belang.

As-systeem

conventioneel, ideaal in de scheg of in eigen schroefraam (afscherming schroef), in de romp aangebracht druklager, rope-cutter voor drijvende voorwerpen, zinkanoden met juiste afmetingen op as en roer niet vergeten

Schroef

Klap- / vouwschroef (vaste reserveschroef aanwezig?)

Isolatie

Vereist, in het bijzonder bij metalen schepen om condens te voorkomen

Ventilatie

Elementair, hoe meer luiken er open kunnen, hoe beter (Let op: geen luik mag minder dan 1 m. van de romp liggen), dorade-ventilatoren met flinke doorsnede, draaibaar / afsluitbaar. Windzakken van belang in de tropen

Bescherming tegen muggen

Van elementair belang, liefst voor elke patrijspoort en ook in de kajuitingang (Verlcro/ klittenband). Eén mug is voldoende om uw nacht tot een kwelling te maken.

Verwarming

Een verwarming (zonder elektriciteit) voert vocht af naar buiten, ook in de tropen

Teakdek

De zon is de vijand van elk teakdek; gelijmde kurkdekken kunnen soms in de lijm oplossen, ideaal: Epoxydek (Over-Deck) www.over-deck.com

Kleur romp

Lichte kleur, liefst wit, minder warmteopname, schade minder zichtbaar

Kleur dek

Lichte kleur (minder warmteopname), maar liefst geen wit, ideaal voor de ogen: resedagroen, lichtgrijs

Dekindeling

Liefst zonder hindernissen, vrij begaanbaar, struikelen op blote voeten doet pijn! Stevige handgrepen aan de opbouw, veiligheidsbanden langs het dek (beter dan lijnen waarover men kan struikelen)

Schotten bij polyester schepen

Ingelamineerd of alleen gelijmd/geniet? Puttingen stevig bevestigd (krachtenverdeling over romp / schot), of alleen door het dek heen geschroefd? Putting voor babystag: krachtenverdeling?

Aanvaringsschotten

Goede veiligheidsmaatregel, stevige deuren met rubberafdichting zijn voldoende, omdat waterdruk niet zeer groot is.

Helmstok

Helmstok ook voor grotere schepen (< ca. 13m) ideaal, betere feedback bij trimfouten, betere bij manoeuvres, minder techniek, betere optie voor windvaanstuurinrichting

Stuurwiel

Mechanisch, met zichtbare / controleerbare grote geleiderollen en stuurkabel-systeem. Alleen hydraulisch als de grootte van het schip/ roerblad dit noodzakelijk maakt. Let op: ook als een sperblok aanwezig is lekt er heel vaak olie binnenin de hydraulische cylinder (slecht voor de autopilot, onmogelijk voor het windvaanstuursysteem)

Radar

elementair

Radarantennes

Niet goed op de mast ( traagheid van de massa, schavielen van de voorzeilen, verlies bij mastbreuk) ideaal: apparatuurstandaards op de achtersteven. Voordeel: geen antennes aan de reling

Radarreflector

Elementair, ideaal: Lensref-bollen aan zaling

Zonnepaneel

Elementair, vast op de opbouw of beweegbaar aan de spiegel

Windgenerator

Aan te bevelen: zorg ervoor dat u niet door de propeller kunt worden geraakt

Dynamo op de as

Heeft geen zin bij klapschroef

Hulpgenerator

Niet echt nodig bij schepen tot ca. 14 m.

Epirb

Elementair, stevige bevestigingsbeugel, absoluut geen improvisaties

GPS

Standaarduitrusting

Bijboo

Elementair, ideaal is de rigid inflatable, minimaal 5, beter 8 pk (terugkeer naar schip bij tegenwind en golven moet altijd zo snel mogelijk gaan - alleen met planeren mogelijk)

Zwemplatform

Elementair, omdat de dinghy meestal de enige verbinding met de wal is en in- en uitklimmen, in- en uitladen het beste aan de achterkant gaat. Bescherming voor het windvaanstuursysteem, ideaal voor zwemmen / duiken. Ideale hoogte boven de waterlijn: 50 - 60 cm

Davits

Elementair, omdat een dinghy daarin 's nachts het veiligst is. Op zee altijd op/onder dek brengen, vanwege golfslag en de windvaanstuurinrichting

Bimini

Elementair, levensreddende bescherming tegen zon, hoe steviger, hoe stabieler, moet geregeld aangebracht worden (zijkanten ca. 8 cm naar onderen getrokken), kan in de apparatuurstandaards geïntegreerd worden

Watermaker

Ideaal: sterk model met groot vermogen (werkt als motor draait)

Slingerzeil

Elementair, ook voor dubbelkooien. De beste slaapplaats is midscheeps

Handreling

Ook benedendeks elementair, overal binnen bereik

Pantry

U-vorm gunstig bij gebruik op zee, fornuis (gas) langsscheeps ingebouwd (cardanisch), diepe spoelbak(ken) met twee waterkranen (zee- en zoet water), Stevig werkblad, grote koelkast met dikke isolatielaag (liefst aan bovenkant te openen - minder koudeverlies)

Toilet

Toiletruimte liefst bij de trap naar beneden; bij zwaar weer het makkelijkst te bereiken. Toiletpot bij voorkeur langsscheeps monteren. Bij montage beneden de waterlijn een zwanenhals aanbrengen (snelafsluiters)

Afval

Moet in een stabiele, afwasbare container opgeslagen worden

Do-It-Yourself

wordt een martelgang als:
° De werf ver van de woonplaats afligt
° Partner er niet voor 100% achter staat
° Wanneer men hele werkdagen maakt
° Als geen vakkennis aanwezig is
° Bij geringe financiële draagkracht
° Als men ervan uitgaat dat een schip steeds "goedkoper" wordt

One-off Bouw

heeft allen zin bij
° Goede detailkennis
° Flinke financiële draagkracht
° Degelijk bouwtoezicht, liefst meerdere malen per week
° Goede planning
° Een goede werf

De in het bovenstaande genoemde kenmerken weerspiegelen de persoonlijke opvattingen en ervaringen van de schrijver en maken geen aanspraak op volledigheid.