Bouwmateriaal

Welk bouwmateriaal moet u in uw overwegingen betrekken?
Hieronder volgen in trefwoorden de voors en tegens van houten, hout-epoxy, stalen en aluminium schepen.

Geheel hout

Traditioneel worden houten schepen op spanten en stringers beplankt
Materiaalsterkte voor een schip van 12 m.:
Spanten 30 - 35 mm, Spantafstand 300 mm, Gangen ca. 30 mm

Referentieschip: 42 ft
Gewicht romp: ca. 2,5t
Bouwkosten romp: ca. EUR 100.000.--

Voordelen:
° Zeer stevige romp
° Zeer groot aantal spanten, stringers, wrangen
° Gangen vervangbaar, relatief eenvoudig reparatiewerk
° Lange levensduur wegens nagenoeg ontbreken van materiaalmoeheid
° Aan de grond lopen niet erg gevaarlijk door aangeboute kiel
° Goede isolatie
° Behaaglijk benedendeks

Nadelen:
° zeer hoge bouwkosten vanwege one-off productie
° Zelfbouw buitengewoon kostbaar
° Minder ruimte onderdeks door spanten, stringers e.d.
° Afh. van bouwkwaliteit, houtsoort, afdichting soms niet volledig waterdicht
° Gevoelig voor beschadiging bij droogvallen op stenige ondergrond
° Hout heeft bescherming tegen zon / UV nodig, liefst witte lak
° In beperkte mate bestand tegen aanvaringen

Epoxy-fineerbouw

Tegenwoordig worden houten schepen meestal in mallen met epoxy fineerstrips in een vorm verlijmd, waarna de romp met stringers en wrangen wordt verstevigd, met extra brede bodemwrangen ter hoogte van de kiel.

Referentie-schip: 42 ft
Materiaalststerkte romp ca. 20 - 25 mm
Stringer ca. 60 mm
Stringerafstand ca. 600 mm
Bouwkosten romp ca. EUR 100.000.--
Rompgewicht ca. 2 t

Voordelen:
° Relatief goedkope one-off productie, omdat de mallen makkelijk gebouwd kunnen
worden
° Zelfbouw mogelijk
° Zeer stabiele rompvorm door diagonaal verlijmde fineerstrips
° Groot aantal stringers en wrangen
° Absoluut waterdicht
° Laag gewicht romp
° Nauwelijks materiaalmoeheid bij lang gebruik (Stormvogel vaart al meer dan 30
jaar)
° Goede isolatie
° Makkelijke inbouw interieur (overal bevestigingsmogelijkheiden aanwezig)
° Reparabel, makkelijk onderhoud
° Aan de grond lopen weinig problematisch, aangezien kiel meestal stevig
aangezet is
° Behaaglijk benedendeks

Nadelen:
° Volmaakte afwerking scheepshuid is arbeidsintensief
° Gevoelig voor beschadiging bij droogvallen op stenige ondergrond
° Hout heeft zon- en UV-bescherming nodig, liefst witte lak
° In beperkte mate bestand tegen aanvaringen

Hout-epoxybouw (stripbeplanking met composietprocédé)

Op mallen uitgelegde red cedar latten, epoxy gelijmd, en aan binnen- en buitenzijde met epoxy, GFK (polyester) of fineerstrips afgewerkt.

Referentie-schip: 42 ft
Gewicht romp ca. 1,5t
Bouwkosten romp ca. EUR 75.000.--

Voordelen:
° Goedkope one-off productie daar mallen makkelijk te bouwen zijn
° Zelfbouw mogelijk
° Zeer vormstabiele romp door composietbouw
° Groot aantal stringers en bodemwrangen
° Buitenhuid onverwoestbaar door polyester/epoxylaag
° Absoluut waterdicht
° Laag gewicht romp
° Goede isolatie
° Repareerbaar, makkelijk te onderhouden
° Aan de grond lopen weinig problematisch, daar kiel meestal stevig aangezet is
° Behaaglijk benedendeks

Nadelen:
° Gladde afwerking scheepshuid is arbeidsintensief
° Kwetsbaar bij droogvallen op stenige bodem
° Hout heeft zon- en UV-bescherming nodig, liefst met witte lak
° In beperkte mate bestand tegen aanvaringen

Polyesterbouw (GFK)

Polyester matten worden in een negatieve vorm gelamineerd (gespoten of met hand-lay-up)/ in hars gedrenkt en stevig op de romp met bodemwrangen en een binnenschaal / inbouwdelen vastgerold

Referentie-schip: 42 ft
Materiaaldikte ca 25 mm (vlak) tot 6 mm (boven waterlijn)
Bouwkosten romp ?

Voordelen:
° Rationele serieproductie
° Inbouw interieur ook op rationele wijze met prefab bouwdelen mogelijk
° Gladde afwerking boven- en onderdeks mogelijk
° Elke vormgeving / ontwerp van inbouwdelen mogelijk (toiletten!)
° Makkelijk onderhoud
° Gewicht romp laag wegens ontbreken van dicht op elkaar liggende spanten
° Isolatie meestal door (holle) bouwdelen

Nadelen:
° Vaak minder stijve romp
° Minder stringers en bodemwrangen
° Schotten worden tegenwoordig vaak niet meer in de romp gelamineerd
° Vaak in beperkte mate bestand tegen aanvaringen
° Elementaire lastenverdeling tussen tuigage en kiel ( kans op zingend schip )
° Materiaalmoeheid mogelijk
° Osmose mogelijk
° Aan de grond lopen vaak problematisch met aangeboute kiel
° Geen onbeperkte levensduur ( verharding / bros worden van het polyester)
° Rompreparaties meestal geen probleem wanneer beschadiging niet te uitgebreid is

Staal Knikspant

Grote staalplaten worden op enkele spanten of mallen aaneengelast; de knikspantvorm en het binnenwerk zorgen voor stijfheid

Referentie-schip: 42 ft
4 mm opbouw, 5 mm romp
gewicht romp ca. 4 t
bouwkosten romp ca. EUR 40.000.--

Voordelen:
° Goede en goedkope bouw, ook bij zelfbouw mogelijk
° Aan de grond lopen geen probleem
° In hoge mate bestand tegen aanvaringen
° Grote gewichtsstabiliteit,
° Vorming van deuken in de huid mogelijk
° Geen materiaalmoeheid bij langdurig gebruik
° Bijna onbeperkte levensduur
° Krachtenverdeling tussen tuigage en kiel probleemloos
° Reparaties te allen tijde en overal mogelijk

Nadelen:
° Relatief zware romp bij kleinere schepen
° Zeileigenschappen soms door knikspant ongunstiger
° Corrosierisico's, d.w.z. onderhoudsgevoelig ( tropen!)
° Gevaar van condenswater

Staal Rondspant

Staalplaten worden over een frame van spanten en stringers gelast

Referentie-schip: 42 ft
Materiaalsterke: 4 mm opbouw, 5 mm romp
gewicht romp ca. 4 - 5 t
Bouwkosten romp ca. EUR 70.000.--

Voordelen:
° Elke vorm mogelijk
° Zeer stevige romp
° Zeer goed bestand tegen aanvaringen
° Aan de grond lopen geen probleem
° Grote gewichtsstabiliteit
° Geen materiaalmoeheid bij langdurig gebruik
° Reparaties te allen tijde en overal mogelijk
° Nagenoeg onbeperkte levensduur
° Krachtenverdeling tussen tuigage en kiel probleemloos

Nadelen:
° Scheepsbouwkundig hogeschoolwerk (duur)
° Zelfbouw buitengewoon kostbaar
° Zware romp bij kleinere scheepsgrootten ( zinvol > 12 m )
° Corrosierisico, dus gevoelig voor onderhoud (tropen!)
° Condensrisico, grote warmte-koude geleiding

Aluminium knikspant

Grote platen worden over enkele spanten of mallen aaneengelast, het binnenwerk waarborgt de stijfheid ( Ovni )

Referentie-schip: 42 ft
Materiaalsterkte: 4 mm opbouw, 5 mm romp
Kielplaat 10 mm
Rompgewicht ca. 2 t
Bouwkosten romp ca. EUR 65.000.--

Voordelen:
° Goedkope bouwwijze ook bij zelfbouw mogelijk ( Reinke )
° Gunstig / laag rompgewicht
° Grondberoering geen probleem
° Grote gewichtsstabiliteit
° Goed bestand tegen aanvaringen
° Geen materiaalmoeheid bij langdurig gebruik
° Corrosiebestendigheid gewaarborgd door AlMg5
° Boven de waterlijn geen verf nodig
° Nagenoeg onbeperkte levensduur
° Krachtenverdeling tussen tuigage en kiel probleemloos

Nadelen:
° Zeileigenschappen soms door knikspant minder gunstig
° Gevaar corrosie / elektrolyse bij ondeskundige installatie elektra
° Voorzichtigheid geboden bij materiaalcombinaties
° De keuze van de juiste antifouling is van groot belang
° Gevaar van condens door grote warmte- en koudegeleiding
° Isolatie romp binnen belangrijk om koudebruggen te voorkomen
° Reparaties alleen door een vakman uit te voeren

Aluminium Rondspant

Aluminiumplaten worden over een frame van spanten en stringers gelast.

Referentie-schip: 42 ft
Materiaalsterkte: 4 mm opbouw, 5 mm romp
gewicht romp ca. 2,6 t
bouwkosten romp ca. EUR 110.000.--

Voordelen:
° Gunstig / laag gewicht romp
° Elke vormgeving mogelijk
° Zeer stevige romp
° Zeer goed bestand tegen aanvaringen
° Aan de grond lopen geen probleem
° Grote gewichtsstabiliteit
° Geen materiaalmoeheid bij langdurig gebruik
° Reparaties mogelijk
° Corrosiebestendigheid door AlMg5
° Boven de waterlijn geen verf nodig
° Weinig onderhoud nodig
° Bijna onbeperkte levensduur
° Krachtenverdeling tussen tuigage en kiel probleemloos

Nadelen:
° Ongeschilderd aluminium is optisch onaantrekkelijk
° Scheepsbouwkundig hogeschoolwerk (duur)
° Zelfbouw buitengewoon kostbaar
° Gevaar corrosie / elektrolyse bij ondeskundige installatie elektra
° Voorzichtigheid geboden bij materiaalcombinaties
° De keuze van de juiste antifouling is elementair
° Gevaar van condenswater door grote warmte- en koudegeleiding
° Isolatie romp binnen belangrijk ter voorkoming van koudebruggen
° Reparaties door vakman

Prijsvergelijking rondspant aluminium / staal:
Hutting 40 afgebouwd in aluminium: EUR 390.000 in staal 340.000.--